Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2013

Η ΠΛΗΡΗΣ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙO

Βυζάντιο – Φιλολογία. Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Ποιοι την κατέστρεψαν.
Του Ι. Φ. Δημάρατου (Απόσπασμα)
Στην «ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ», στο κεφάλαιο «Φιλολογία» διαβάζουμε:
Κατά την δύση του αρχαίου βίου οι πεπαιδευμένοι ασχολούνταν με την περισυλλογή των υπαρχόντων. Κανείς λόγος πλέον δεν μπορεί να γίνει για αυτοτελή και αυτάρκη έρευνα ή σαφούς και καθαρής αντίληψης. Η κενότητα και ανεπιστασία των ερανισμάτων και η ισχνότητα των επιτομών δεσπόζουν σ’ όλη την επιστημονική παραγωγή.
Η κριτική, δηλαδή η δύναμη της διάκρισης του αληθινού και του ψευδούς, κατέπεσε σε βαθμό κατώτερο του μηδενός, και η φιλολογική αναζήτηση έχασε το θεμέλιό της. Σε μεγάλο δε βαθμό έβλαψε τις φιλολογικές σπουδές η αυξημένη αδιαφορία προς τα αρχαία γράμματα και ο περιορισμός των συγγραφέων και βιβλίων που διαβάζονταν.
Διότι οι μεν αττικοί κωμικοί παραμελήθηκαν εντελώς, κι από τον Πλάτωνα διαβάζονταν μόνο ο «Γοργίας», ο «Αλκιβιάδης» και ο «Φαίδρος». Από τους τραγικούς τύχαιναν προσοχής μόνο οι τρεις κορυφαίοι και πάλι ο Αισχύλος ελάχιστα διαβάζονταν.
Η συντήρηση της ακόμα πλούσιας πνευματικής κληρονομιάς των προγενέστερων θεωρήθηκε έργο βαρύ και υπέρτερο των δυνάμεών και των αναγκών τους. έτσι οι άνθρωποι έγιναν σταδιακά ολιγαρκέστεροι κι αντί να διατηρήσουν πολλά βιβλία θεώρησαν πρακτικότερο να καταρτίζουν ανθολόγια και επιτομές και περιλήψεις αυτών, οι οποίες περιλάμβαναν μόνο όσα αυτοί νόμιζαν χρήσιμα, εγκαταλείποντας στην απώλεια τα αρχέτυπα.
Αλλά και οι πρώτες επιτομές κρίνονταν πολλές φορές υπέρτερες των δυνάμεων και των αναγκών τους, γι’ αυτό συνέτασσαν από τις επιτομές αυτές δεύτερες και τρίτες και τέταρτες, τα δε παλαιότερα και δοκιμότερα συγγράμματα, λογοτεχνικά και επιστημονικά, εγκαταλειπόμενα εξαφανίζονταν κατά μυριάδες.
Η σύνταξη των επιτομών των παλαιοτέρων συγγραμμάτων δεν γίνονταν με κάποια φροντίδα και περίσκεψη, αλλά κατά βούληση και άκριτα και αυτοσχέδια, ανακατεύοντάς τα με μεταγενέστερα εκ του προχείρου. Έτσι κατάντησαν εντελώς ακατάστατα και συγκεχυμένα συμπιλήματα, τα οποία συχνά βρίθουν από κάθε είδος μωρολογήματα.
Το Βυζάντιο έχει και ένα άλλο θλιβερό προβάδισμα. Τη δημόσια ρίψη στην πυρά ανεπιθύμητων βιβλίων. Διαπομπεύονταν – «περιβωμίζονταν» – μάλιστα και οι κάτοχοί τους στους δρόμους της «βασιλεύουσας». Ήταν η εποχή που απαγορεύτηκε η διδασκαλία της φιλοσοφίας και έκλεισαν – το 529 με εντολή του Ιουστινιανού – οι αθηναϊκές σχολές. Όπως μας πληροφορεί ο χρονογράφος Ιωάννης Μαλαλάς ρίχτηκαν στην πυρά Ελληνικά βιβλία των κλασσικών και μετακλασσικών χρόνων και έργα τέχνης πολυμίσητα για τη νέα θρησκεία.
Δεν είναι το μοναδικό περιστατικό. Το 724 ο εικονομάχος αυτοκράτορας Λέων Γ΄ πρόσταξε να πυρποληθεί η περίφημη Οικουμενική Σχολή, το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της εποχής, όπου στεγαζόταν η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του Βυζαντίου, επειδή οι δάσκαλοι του εκπαιδευτηρίου αρνήθηκαν να γνωματεύσουν εναντίον της λατρείας των εικόνων.
Οι χρονογράφοι Κεδρηνός, Ζωναράς, Γλυκάς και Μανασσής βεβαιώνουν ότι ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή να κυκλωθεί από ένοπλους στρατιώτες το κτίριο κατά την διάρκεια της πυρκαγιάς και να απαγορευθεί η έξοδος του προσωπικού από τη Σχολή, με αποτέλεσμα να καούν όχι μόνο οι θησαυροί της βιβλιοθήκης αλλά και οι διδάσκαλοι.
Διδάσκουν στα σχολεία ότι οι Βυζαντινοί διέσωσαν την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Και τους ρωτάμε: για να σωθεί κάτι, πρέπει να κινδυνεύει από κάποιους. Από ποιους λοιπόν κινδύνευε ο πνευματικός πλούτος της Αρχαιότητας τον οποίον οι Βυζαντινοί προστάτεψαν; Μήπως αυτοί δεν είχαν την εξουσία;
ΠΗΓΗ Περισσότερα: http://athriskos.gr/588/#more-588

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Απο εξωτερικους εχθρους ισως;Το ξερεις οτι αγιορειτες μοναχοι διεσωσαν και αντιγραψαν χειρογραφα των αρχαιων ελληνων σοφων;Και παλι στο απυροβλητο οι δυτικοι καταστροφεις μας;Το ξερεις οτι στη μονη μεγιστης λαυρας και σε μια ακομη που μου διαφευγει υπαρχουν αγιογραφιες αρχαιων ελληνων σοφων διπλα σε αγιους;Ειναι επειδη εμεις οι ορθοδοξοι μισουμε την αρχαια Ελλαδα;Και κατι ακομη Σειριε και πιστεψε με θα ειναι και το τελευταιο.Υπαρχει μια ιστοσελιδα που λεγεται ελληνικη θρησκεια,ενστερνιζεσαι τις αποψεις τους σκοπους και τους στοχους των κατοχων της;ΕΛΛΗ-ΝΙΔΑ

Σείριος είπε...

Είπαμε τις απόψεις μας μια φορά. Το να σου απαντήσω στα επιμέρους σημεία του σχολίου σου, μπορώ, αλλά ατέρμονες συζητήσεις σε έναν φαύλο κύκλο χωρίς να καταλήγει πουθενά, είναι ανώφελο να κάνουμε. Είναι και χρονοβόρο και ψυχοφθόρο.

Είναι φυσικό επόμενο να υπάρχουν διαφωνίες. Οι αναρτήσεις μου όμως δεν έχουν να κάνουν με το «εγώ νομίζω» ή «εγώ πιστεύω» ή «κατά την γνώμη μου», αλλά είναι πάντα τεκμηριωμένες. Αυτό δεν μπορείς να το παραβλέψεις ούτε να το αρνηθείς.

Η ανάρτηση δεν περιέχει δικές μου γνώμες απόψεις και σχόλια.
Περιέχει ΜΟΝΟΝ αποσπάσματα από πηγές.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ως πηγή δεν σου λέει τίποτα;

Όσο για τον συγγραφέα Κυριάκο Σιμόπουλο και το έργο του δεν χρειάζονται λόγια.

Ο καθένας λοιπόν είναι ελεύθερος και είναι δικαίωμα του να κρατήσει τις απόψεις του.

Δεν ενστερνίζομαι τίποτα και κανέναν, δεν ανήκω πουθενά ούτε εκπροσωπώ κάτι.
Εδώ δεν κάνω τίποτα άλλο από το να παρουσιάζω κάποια ιστορικά γεγονότα κυρίως από αυτά που δεν μου δίδαξαν στο σχολείο, που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.

Τα γεγονότα του παρελθόντος δεν μπορούν να τα αλλάξουν ούτε οι θεοί.
Οι άνθρωποι μόνο μπορούν να τα καταδικάσουν στην λήθη, ή να τα περιτυλίξουν με χρυσόχαρτο.

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου